Inleiding
Dit is de Programmarekening 2018 van de gemeente Ede. U leest in dit document aan welke opgaven, programma’s en projecten de gemeente Ede heeft gewerkt. Ook leest u welke resultaten wij hebben gerealiseerd. De resultaten worden zoveel mogelijk in co-creatie met maatschappelijke partners, bewoners en onze omgeving gerealiseerd. We vatten in deze inleiding een aantal grote gebeurtenissen in 2018 samen. Hierover leest u later in deze programmarekening meer.

Het jaar 2018 stond (deels) in het teken van de gemeenteraadsverkiezingen en de coalitievorming. In het bestuursakkoord Ruimte voor Ede staan de ambities van de coalitie beschreven. Dit College van Burgemeester en Wethouders blijft zich inspannen voor de grote opgaven zoals food, landbouw, levendig centrum, Kennisas Ede-Wageningen en WFC. Naast de energietransitie gaat dit College zich ook inspannen op de thema’s biodiversiteit en klimaatadaptatie. Daarnaast heeft ons College bijzondere aandacht voor de basis: het prettig wonen en leven in de wijken en dorpen van de gemeente Ede.

Het jaar 2018 is ook in financieel opzicht een bijzonder jaar: een aantrekkende economie vertaalde zich via de trap-op-trap-af systematiek van de financiële verhouding in een toename van de algemene uitkering. Als nieuwe college gaf ons dat de mogelijkheid om een start te maken met de realisatie van onze ambities in het bestuursakkoord. De oplopende tekorten in het Sociaal Domein, een combinatie van tekortschietende (rijks) budgetten en gestegen vraag, maakten dat we noodzakelijkerwijs concessies hebben moeten doen aan het tempo waarin we onze ambities willen verwezenlijken.

Ondanks, of misschien wel dankzij, deze start, zijn we tevens gestart met een doorlichting van onze begroting. Op deze wijze verwachten wij middelen vrij te kunnen spelen, om deze vervolgens in te zetten voor een mooie en prettige woon-, werk- en leefomgeving.

Investeringsfonds Impuls Ede
Het in 2015 ingestelde Investeringsfonds Impuls Ede is weer een jaar langer onderweg. In 2018 zijn veel resultaten bereikt op de speerpunten. In 2018 is met middelen uit het Investeringsfonds ook een extra impuls gegeven op de verkabeling van hoogspanningslijnen en op de versnelde verwijdering van asbestdaken. De uitvoering van de afgesproken resultaten ligt op schema. In 2018 is bijna € 4,9 miljoen beschikbaar gesteld uit het fonds. Hiervan is ongeveer 90% besteed. De programma’s food, buitengebied, WFC en Kennisas Ede-Wageningen werken in samenhang aan kansen die het woon- en leefklimaat en de economische en sociale structuur van de gemeente Ede versterken in zowel stedelijk gebied, de dorpen en het landelijk gebied. Denk daarbij aan het ‘binnenhalen’ van de Regiodeal en de samenwerking met provincie en andere partners in het Investeringsprogramma Agrifood 2030. Beide sporen gaan tastbare resultaten opleveren voor Ede en de regio in 2019. Het levendig centrum heeft in 2018 een flinke impuls gehad door de realisatie van een heel aantal projecten, waaronder de herinrichting van de Markt. In 2018 zijn diverse maatregelen genomen om de doelen in de Routekaart Ede Energieneutraal 2050 te bereiken.

Beleid en voorzieningen
In de programma’s in deze programmarekening leest u uitgebreid over de resultaten die behaald zijn op de diverse beleidsterreinen. Als het gaat om het voorzieningenniveau zijn er tastbare resultaten behaald waaronder: het openen van de topsporthal, de start van Cultura Erfgoed en de marketing en acquisitie van het Food en Businesspark. Het zwembad is deels gerenoveerd en het project 200+200 (versterking sociale woningbouw) is afgerond. Op het gebied van welzijn en zorg lag het accent op de transformatie-opgave. Ook de grote financiële opgave heeft nadrukkelijk onze aandacht gehad. De sociale infrastructuur (sociale teams) is anders ingericht. Belangrijke beleidsresultaten in 2018 waren onder meer de vaststelling van het Strategisch Huisvestingsplan Onderwijs en het Veiligheidsplan. In het kader van de Omgevingswet zijn belangrijke voorbereidende stappen gezet met de gemeenteraad. Met regionale partners hebben we onder meer gewerkt aan de regionale arbeidsmarktagenda.

Financieel resultaat
Het rekeningresultaat is € 5,1 miljoen voordelig. Een nadere beschouwing laat zien dat twee posten de meeste inkleuring geven: de uitkering 'stroppenpot sociaal domein' (€ 3,3 miljoen) en het resultaat grondbedrijf (€ 4,9 miljoen). De exploitatierekening sluit af met een negatief resultaat van € 3,1 miljoen. Dit is een optelsom van voor- en nadelen op de verschillende programma’s. Een van de voordelen is € 1,1 miljoen aan niet bestede budgetten, die wij voorstellen over te hevelen naar 2019. Uiteindelijk resteert zo een nadeel op onze reguliere exploitatie van € 4,2 miljoen. Dit resultaat is een verslechtering ten opzichte van de Actualisatie (dit is de halfjaarrapportage zoals deze is opgenomen in de Programmabegroting 2019-2022).

Rekening houdend met de voorstellen voor resultaatbestemming is de omvang van de Algemene Reserve Bodemvoorziening € 16,5 miljoen en van de Bedrijfsreserve Grondzaken € 7,6 miljoen. In het najaar hebben we de reserves doorgelicht en bezien of opheffing en/of vrijval mogelijk zou zijn. Dit heeft geresulteerd in een vrijval van € 6,8 miljoen. Het bedrag is verwerkt in de genoemde stand van de algemene reserve.
In het meerjarig perspectief blijft de algemene reserve boven de door u gestelde ondergrens van € 10 miljoen. De ratio weerstandsvermogen is met een waarde van 2,1 uitstekend.

Leon Meijer,
wethouder Financiën.