Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Risico’s, benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit

Het risico op de open-einde regeling Wmo en jeugd-maatwerkvoorziening (nummer 1) is aanzienlijk gedaald doordat er maatregelen zijn genomen om de kosten terug te brengen en het budget gedeeltelijk aan te vullen vanuit de algemene middelen (Programmabegroting 2019-2022).
Op nummer 8 staat een nieuw risico in de top 10, dit risico draait om het abonnementstarief Wmo. Als gevolg van deze rijksbeleidswijziging dalen de eigen-bijdrage-inkomsten die de gemeente ontvangt van inwoners die gebruik maken van een Wmo-voorziening. Ook is het de verwachting dat, als gevolg van deze wijziging, er meer gebruik van Wmo-voorzieningen wordt gemaakt. De compensatie die de gemeente van het rijk ontvangt is onvoldoende om de financiële effecten hiervan op te kunnen vangen.
Het risico op de open-einde regeling voor bijstandsuitkeringen is gedaald en uit de top 10 verdwenen. Bij de Programmabegroting 2019-2022 is besloten het tekort aan te vullen vanuit de algemene middelen waardoor dit risico in mindere mate aanwezig is. In de Paragraaf Grote Projecten wordt ingegaan op de transformatieopgave Sociaal Domein en de hieraan verbonden risico's.

Risico's

Top 10 risico's

bedragen x € 1.000

Omschrijving

Gevolgen

Kans

Financieel 

Invloed

gevolg 

1

Door rijkskorting en volumeontwikkelingen zijn de zorguitgaven voor Jeugd en Wmo ondanks transformatie hoger dan het zorgbudget.

Overschrijden budget.

40%

max. 11.250

10%

2

Problemen bij de verstrekking van een natuurvergunning op basis van te hoge stikstofdepositie (algemeen risico grondportefeuille).

Mogelijk niet of maar gedeeltelijk ontwikkelen van plannen. 

58%

max. 7.008

9%

3

Nieuwe uitgangspunten grondexploitatie WFC blijken markttechnisch niet haalbaar.

Geraamde grondopbrengsten worden niet gerealiseerd.

75%

max. 4.640

8%

4

De kostenontwikkeling van de aanleg van infrastructurele voorzieningen stijgt harder dan voorzien.

Een overschrijding van het beschikbaar gestelde krediet.

75%

max. 2.175

4%

5

Verdichting van het programma in de grondexploitatie Maurits Zuid - WFC is niet haalbaar.

Lagere grondopbrengsten. 

50%

max. 2.850

3%

6

De kostenontwikkeling van de bouwkosten van de spoorzone (OV-knoop) stijgt harder dan voorzien.

Een overschrijding van het beschikbaar gestelde krediet.

50%

max. 2.625

3%

7

De beleidswijzing vanuit het Rijk rondom het abonnementstarief Wmo zorgt ervoor dat de eigen-bijdrage-inkomsten dalen. Compensatie vanuit het Rijk hiervoor is onvoldoende. Daarnaast ontstaat de kans op een aanzuigende werking.

Overschrijden budget.

50%

max. 2.250

2%

8

In de periode tussen uitvoeringsbesluit en daadwerkelijke oplevering zijn nieuwe ontwikkelingen die aanpassingen in voorgestelde ontwerp ofwel scopewijzigingen noodzakelijk maken (Spoorzone).

Aanpassingen leiden tot overschrijding van het beschikbaar gesteld budget.

50%

max. 2.000

2%

9

De opbrengststijging voor woningbouwgrond in winstgevende plannen blijft achter op de geplande stijging.

De opbrengststijging is lager dan geraamd.

25%

max. 3.985

2%

10

De opbrengststijging voor woningbouwgrond in niet-winstgevende plannen blijft achter op de geplande stijging.

De opbrengststijging is lager dan geraamd.

25%

max. 3.677

2%

(s) = structureel, - = negatief risico (kans)

Grote wijzigingen rond de grondexploitatie WFC worden verwerkt bij het vaststellen van de overeenkomst. Door nu te kiezen voor de huidige grondexploitatie in het MPG 2019 moet ook het risicoprofiel dat daarbij hoort aangehouden worden. Het risico laat hierdoor pas een afname zien bij de vaststelling van de nieuwe overeenkomst en de bijbehorende grondexploitatie.
Voor een toelichting op de systematiek van kansinschatting van de risico's zie bijlage Toelichting paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Benodigde weerstandscapaciteit
Niet alle geïdentificeerde risico’s zullen zich tegelijkertijd en in maximale omvang voordoen. Het gevolg hiervan is dat de benodigde weerstandscapaciteit lager is dan het totaal van alle risico’s. Door middel van een statistische toets wordt berekend wat de benodigde weerstandscapaciteit is bij een, door gemeente Ede gekozen, zekerheidspercentage van 90%.

Risicobedrag en benodigde weerstandscapaciteit

bedragen x € 1.000

Omschrijving

Integraal

Algemene dienst

Grondexploitaties

Totaal risicobedrag

102.943

58.458

44.485

Benodigde weerstandscapaciteit (90% zekerheid)

25.594

15.715

13.637

Beschikbare weerstandscapaciteit (buffers)
De eenmalig vrij in te zetten middelen, die gebruikt kunnen worden om eventueel optredende risico’s af te dekken, noemen we de beschikbare weerstandscapaciteit. Bij het bepalen van de weerstandscapaciteit wordt de stand van de reserves na resultaatbestemming gebruikt.
De omvang van de beschikbare weerstandscapaciteit is weergegeven in de volgende tabel:

Berekening beschikbare weerstandscapaciteit (totaal)

bedragen x € 1.000

 Omschrijving

Programmabegroting
2019-2022

Programmarekening 2018

Onvoorzien

100

100

Algemene reserve

10.666

16.514

Overige algemene reserves

16.277

16.277

Bedrijfsmiddelen (inclusief P) reserve

10.717

12.716

Stille reserves

p.m.

p.m.

Bedrijfsreserve grondzaken*

1.989

7.611

Totale weerstandscapaciteit

39.749

53.218

*   Weerstandscapaciteit Grondexploitaties. De weerstandscapaciteit algemene dienst is de totale weerstandscapaciteit minus de weerstandscapaciteit Grondexploitaties.